Villa Vrede, sinds 2013 dé dagopvang voor ongedocumenteerde vluchtelingen in Hoograven, dreigt te verdwijnen. Maar binnenkort is de huurperiode voorbij. Een nieuwe plek is er nog niet.
Een groepje jonge, Noord-Afrikaanse mannen zit buiten onder de pergola te wachten tot een vrijwilliger de deuren opent van Villa Vrede in de Motion Church in Hoograven (vroeger de Marcuskerk). Het is nog fris, ze zitten zwijgend bij elkaar te koukleumen. Ze hebben achter fabriekspanden of in containers geslapen, want alleen met winters weer hebben ze recht op nachtopvang.
Zodra de deur open gaat, gaan ze naar de redelijk warme woonkamer waar ze hun eigen ontbijt kunnen samenstellen. Hamsa gaat direct op de bank liggen slapen, Abdul zoekt zijn slaapplek in het leslokaal. Ze slapen gewoon door als de huiskamer vol raakt met andere bezoekers en er in het leslokaal les wordt gegeven. De anderen bejegenen hen respectvol.
De huiskamer is het hart van Villa Vrede. Hier ontmoeten de bezoekers elkaar of zoeken ze informatie en verstrooiing op de computers. Reza uit Iran zit de hele dag achter het scherm. Vandaag straalt hij. “Maandag heb ik gehoord dat ik een verblijfsvergunning heb gekregen. Na twaalf jaar!” Nu is hij wél gemotiveerd om naar Nederlandse les te gaan. Twee jongens uit Guinee zijn fanatiek aan het tafelvoetballen en zoals elke keer is ‘Las Vegas’ de winnaar. Drie van hun vrienden vermaken zich met een voetbalgame.
Paracetamol tegen de stress
Als de huiskamer het hart is, dan staat het kantoor gelijk aan de longen. Daar overleggen de twee coördinatoren, bellen ze met instanties, sturen ze vrijwilligers en stagiairs aan, en schrijven ze nieuwkomers in, soms bijgestaan door Rashid die Arabisch én goed Nederlands spreekt.
Voortdurend lopen mensen in en uit. Sommigen vragen dagelijks of er al een fiets voor hen is, anderen willen uitleg bij een officieel stuk. Vaak zijn er mensen die paracetamol vragen voor hun hoofdpijn. Eigenlijk is hoofdpijn een ander woord voor stress.
Jonathan klaagt al weken dat hij last van zijn ingewanden heeft. Projectcoördinator Leonie van Bruggen legt uit dat ze morgen met hem naar het ziekenhuis gaat en hoe hij zich op het onderzoek moet voorbereiden.
Behoefte
Villa Vrede is van dinsdag tot en met zaterdag van 9 tot 17 uur geopend. Vanochtend is er Nederlandse les. Villa Vrede heeft voor de grootste groep nog een extra lokaal gehuurd van de Motion Church. Een kleinere groep analfabeten krijgt les in het eigen leslokaal. Beide ruimtes worden naast de taallessen op woensdag en vrijdag ook gebruikt voor computerles. ”De basisdingen”, volgens Leonie. “De computer aan- en uitzetten, de muis gebruiken, aan de slag met Word, Excel, Powerpoint, Google en veilig internetten.”
Op de maandagochtend faciliteert Villa Vrede een vrouwengroep, die allerlei thema’s rond vrouw en ongedocumenteerd zijn met elkaar bespreekt. Belangrijk is ook de mental support groep, een laagdrempelige praatgroep voor mensen met mentale problemen. Volgens Leonie maken deze bijeenkomsten de drempel naar psychologische en psychiatrische hulp kleiner.
Ook de ondernemerschapscursus voorziet in een behoefte. Het blijkt een mooie manier te zijn om talenten en vaardigheden te ontwikkelen voor bezoekers die mogelijk statushouders worden, maar ook voor hen die terug zullen keren naar hun thuisland.
Villa Vrede dakloos?
In 2018 is de Marcuskerk aan de Wijnesteinlaan verkocht aan de Motion Church. Bij de verkoop heeft de Protestantse Gemeente Utrecht bedongen dat Villa Vrede vijf jaar een klein deel van het grote complex mocht blijven huren, met stilzwijgende verlenging voor steeds een periode van vijf jaar. De eerste vijf jaar zijn in de herfst voorbij. De Motion Church heeft aangegeven dat ze de huur niet wil verlengen, omdat ze de ruimtes zelf nodig heeft.
Villa Vrede zoekt overal in Utrecht waar de opvang vanaf het najaar kan worden ondergebracht. Helaas heeft die zoektocht nog niets opgeleverd. De huisvestingscommissie roept nu de hulp in van de gemeente, van kerken en andere instellingen. Thieu Römgens, secretaris van het bestuur: “Ik hoop dat veel Utrechters met ons meekijken en meedenken om een goede ruimte te vinden. Dit prachtige project mag toch niet ophouden te bestaan?”
Tegen een uur of twaalf zitten de huiskamer en het leslokaal vol bezoekers die wachten tot de warme lunch klaar is. Villa Vrede is vandaag een huis van vrede. Verandert dit straks in: Villa Vrede wás een huis van vrede?
Meer informatie over ongedocumenteerden in Utrecht: villavrede.nl/ongedocumenteerden.
Informatie over de rechten van ongedocumenteerden: basicrights.nl.
Op zoek naar een nieuwe plek
Villa Vrede is hard op zoek naar een onderkomen van ongeveer 200 vierkante meter. Het liefst met een tuin of plein, omdat planten, dieren en buitenruimtes goed zijn voor de innerlijke rust van de bezoekers. Heb jij een suggestie? Neem dan contact op:
Thieu Romgens, thieu.romgens@gmail.com, tel. 06 – 49 13 17 19
Marian de Groot, mariandegrootutrecht@gmail.com, tel. 06 – 12 50 96 70
